az | ru | en
Beynəlxalq Simpoziumu
“Türk xalqlarının musiqi alətləri”



16-17 dekabr 2010-cu il tarixində Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, TÜRKSOY Türk Mədəniyyəti Beynəlxalq Təşkilatı və Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyi “Türk xalqlarının musiqi alətləri” Beynəlxalq Simpoziumunu keçirmişdir

ŞƏKİL QALEREYASI

Simpoziumun işinin əsas istiqamətləri
  1. Türk xalqlarının musiqi alətlərində ümumi və səciyyəvi xüsusiyyətlər
  2. Musiqi alətlərinin texnologiyası və akustikası
  3. Bəstəkarlıq yaradıcılığında ənənəvi musiqi alətləri
  4. Musiqi alətlərinin ikonoqrafiyası
  5. Türk xalqlarının musiqi alətlərinin kolleksiyaları
  6. Yeni yanaşmalar və qiymətləndirmələr
  7. İfaçılıq
  8. Yox olmuş alətlərin bərpası və mühafizəsi
  9. Etnoorqanologiya problemləri və pedaqogika



Simpoziumun proqramı

Açılış mərasimi
Çıxış etdilər:
  1. Əbülfəs Qarayev – Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Naziri
  2. Düsen Kaseinov – Türksoy Baş Katibi
  3. Alla Bayramova – Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin direktoru, simpoziumun katibi


Bölmə 1. Musiqi alətlərinin tarixi və təkamülü
Bölmə sədrləri : Səadət Abdullayeva (Azərbaycan), Raziyə Sultanova (İngiltərə), Rəna Məmmədova (Azərbaycan), Cennifer Post (ABŞ)
  1. Zemfira Səfərova, Azərbaycan. Səfiəddin Urməvi risalələrində (XIII əsr) musiqi alətlərinin şərhi, bərpası və inkişafı haqqında
  2. Suraya Ağayeva, Azərbaycan. Əbu Nəsr Fərabinin (IX-X əsrlər) və Əbdülqadir Marağainin (XIV-XV əsrlər) risalələrindəki türk musiqi alətləri və onların araşdırma metodları haqqında
  3. Genichi Tsuge, Yaponiya. “Kənz əl-tuhaf” risaləsində (XIV əsr) mizmar və qanun musiqi alətlərinin təsviri və müasir uyğur alətləri baliman və qalun ilə müqayisəsi
  4. Gülnaz Abdullazadə, Azərbaycan. əl- Fərabinin əsərlərində şahrud aləti
  5. Lalə Kazımova, Azərbaycan. Dərviş Əlinin (XVII əsr) risaləsində musiqi alətləri
  6. Şehvar Beşiroğlu, Türkiyə. Anadolu çənginin ənənəvilikdən müasirliyə qədər strukturu, forması və ifa texnikasının inkişafı
  7. Gökcen İlhami, Kanada. Evliya Çələbinin (1611-1682) “Səyahətnamə” risaləsində XVII əsr musiqi alətlərinin təsviri və H.C.Farmerin (1882-1965) kitabı
  8. Covvani de Zorzi, İtaliya. Osman neyi: musiqi və metafizika arasında
  9. Qennadi Makarov, Tatarıstan, RF. Volqaboyu tatarlarının orta əsr musiqi ansamblları
  10. Oğuz Elbaş, Türkiyə. Anadolunun qədim dövr musiqi alətləri
  11. Abbasqulu Nəcəfzadə, Azərbaycan. Ə.Marağainin icad etdiyi əlvah aləti ksilofon tipli alətlərin sələfidir
  12. Ali Dağıstan, Türkiyə. Anadolu bağlamasının inkişafında tarixi və siyasi amillərin rolu
Bölmə 2. Musiqi alətləri və ifaçılıq sənəti
Bölmə sədrləri : Fikret Karakaya (Türkiyə), Kamilə Dadaşzadə (Azərbaycan)
  1. Roza Amanova, Qırğızıstan. Qırğızların ənənəvi mahnı sənətində musiqi alətinin rolu
  2. Sənubər Bağırova, Azərbaycan. Azərbaycan muğamı: instrumental ansamblının prinsipləri
  3. Kubaquşev Ayrat, Rusiya. Kuray alətində regional ifaçılıq ənənələri
  4. İlham Nəcəfov, Azərbaycan. Azərbaycan musiqi ifaçılığında ney
  5. İradə Köçərli, Azərbaycan. Aşıq sinkretizmində sazın rolu və yeri

Bölmə 3. Türk xalqlarının musiqi alətlərində ümumilik və özünəməxsusluq
Bölmə sədrləri : Gülnaz Abdullazadə (Azərbaycan), Oğuz Elbaş (Türkiyə), Fəttah Xalıqzadə (Azərbaycan), Şaxım Qulıyev (Türkmənistan)

  1. Rəna Məmmədova, Azərbaycan. Musiqi türkşünaslığı və müasir alətşünaslıq
  2. Songül Karahasanoğlu, Türkiyə. Müxtəlif musiqi sistemlərində ney, balaban və tütək alətlərinə müqayisəli orqanoloji baxış
  3. Tamila Cənizadə, Rusiya. Türk udları və dartımlı qopuz aləti (tar musiqi alətinin tarixi sələflərinin axtarışında)
  4. Məcnun Kərim, Azərbaycan. Orta əsrlərdə türk xalqlarının dartımlı musiqi alətləri: qopuz, tənbur, rübab, çoğur
  5. Raziyə Sultanova, İngiltərə. Ozbək Dutarı və onun milli eyniyyəti Mərkəzi Asiyanın ənənəvi mədəniyyətində
  6. Səltənət Tağıyeva, Azərbaycan. Türkdilli xalqların simli alətlərinin müqayisəli təhlil aspektləri
  7. Orzu Azimova, Özbəkistan. Qaraqalpakların musiqi alətləri Mərkəzi Asiyanın tarixi-mədəni hadisələri kontekstində
  8. Saule Uteqaliyeva, Qazaxıstan. Qazax domrası və türkdilli xalqların tipoloji qohum alətləri
  9. Seyran Qafarov, Azərbaycan. Nay/ney : türklərin peşəkar musiqi ənənəvi nəfəsli aləti
  10. Ayxan Sarı, Türkiyə. Asiyadan Anadoluya qədər ümumi mədəni coğrafiyada orkestr tembri haqqında
  11. Savaş Ekici, Türkiyə. Orta Asiyadan Anadoluya qədər telli çalğıların tarixi inkişafı
  12. Gözde Colakoğlu, Türkiyə. Kamança və kemençenin tarixi inkişafı və onların müxtəlif mədəniyyətlərdə olan fərqliliyi
  13. Aleksandr Cumayev, Özbəkistan. Mərkəzi Asiyada etnik “ikidilli”və ya “coxdilli” ənənəvi musiqi alətləri (keçmişdə və hazırda)
  14. Lalə Fətullayeva, Azərbaycan. Azərbaycan musiqi alətlərinin tarixi inkişafında türk etnogenetik əsasları haqqında
  15. Ali Tufekçi, Türkiyə. Ney alətinin müxtəlif növləri və onun inkişaf tarixi

Bölmə 4. Musiqi alətləri ədəbiyyatda və təsviri incəsənətdə
Bölmə sədrləri : Şehvar Beşiroğlu (Türkiyə), Tamila Cənizadə (Rusiya)
  1. Fəttah Xalıqzadə, Azərbaycan. “Kitabi Dədə Qorqud” dastanında musiqi alətləri
  2. Hakan Tatyüz, Türkiyə. Karacaoğlan və sazı
  3. Yeganə Bayramlı, Azərbaycan. Miniatür sənətinin musiqi mahiyyəti
  4. Şaxım Quliyev, Türkmənistan. Qorqudun qopuzu məsələsinə dair
  5. Recep Uslu, Türkiyə. Topkarı Sarayı Muzeyinin kitabxanasında saxlanılan musiqi alətləri təsvir edilən miniatürlərin (¹1793) yaranma tarixi haqqında
  6. Firudin Qurbansoy, Azərbaycan. Məhəmməd Füzulinin “Həfti-cam” əsərində musiqi məsələləri
Bölmə 5. Türk xalqlarının musiqi alətləri kolleksiyaları
Bölmə sədrləri : Suraya Ağayeva (Azərbaycan), Covanni de Zorzi (İtaliya)
  1. Alla Bayramova, Azərbaycan. Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin musiqi alətləri kolleksiyasının xüsusiyyətləri
  2. Azatgül Taşmatova, Özbəkistan. Özbəkistan konservatoriyasının musiqi alətləri muzeyinin kataloqu
  3. Mivegozel Saparmuratova, Türkmənistan. Türkmənistan ərazisində nəfəsli musiqi alətlərinin yayılması (son onilliklərdə arxeoloji qazıntılar materialları əsasında)
  4. Nina Mileşina, Rusiya. Qlinka adına muzeyin (Moskva) türk musiqi alətləri kolleksiyası
Bölmə 6. Bəstəkarlıq yaradıcılığında ənənəvi musiqi alətləri
Bölmə sədrləri : Lalə Kazımova (Azərbaycan), Cəmilə Qurbanova (Türkmənistan)
  1. Ramiz Quliyev, Azərbaycan. Müasir tar ifaçılığının dünya musiqi alətləri ailəsinə inteqrasiyası
  2. Cəmilə Həsənova, Azərbaycan. Üzeyir Hacıbəylinin elmi yaradıcılığında tar alətinin səs düzümü və muğam yaranışı proseslərinin tədqiqi
  3. Təranə Əliyeva, Azərbaycan. Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığında qanun aləti və tədris məsələləri
  4. Aida Hüseynova, Azərbaycan. “İpək Yolu” layihəsində Azərbaycan xalq calğı alətlərinin təfsiri (ÜzeyirHacibəylinin “Leyli və Məcnun” operasının yeni versiyası timsalında)
  5. Zümrüd Dadaşzadə, Azərbaycan. Xalq çalğı alətləri bəstəkar yaradıcılığında (çağdaş Azərbaycan musiqisi timsalında)
Bölmə 7. Musiqi alətlərinin texnologiyası və akustikası
Bölmə sədrləri : Genichi Tsuge (Yaponiya), Sənubər Bağırova (Azərbaycan)
  1. Məmmədəli Məmmədov, Azərbaycan. “Milli musiqi alətlərinin təkmilləşdirilməsi və Milli musiqi alətlərinin sintezindən yaranan musiqi alətləri”
  2. Cennifer Post, ABŞ. Ekologiya və Mərkəzi Asiyada musiqi alətlərinin hazırlanması
  3. Raqde Xalitov, Tatarıstan, RF. Skripka tatarların ənənəvi musiqi aləti
Bölmə 8. Etnoorqanologiya problemləri və pedaqogika
Bölmə sədrləri : Zemfira Səfərova (Azərbaycan), Gennadi Makarov (Tatarıstan)
  1. Səadət Abdullayeva, Azərbaycan. Azərbaycan alətşünaslığı: nailiyyətlər və perspektivlər
  2. Ahmet Turunc, Türkiyə. Türkiyədə tar tədrisində görülən problemlər
  3. Vladimir Koşelev, Rusiya. Zurna – surna: şərq musiqi alətinin rus xüsusiyyətləri haqqında mənbəşunaslıq qeydləri
Bölmə 9. Yox olmuş musiqi alətlərinin bərpası və yox olmaqda olanların qorunub saxlanması
Bölmə sədrləri : Roza Amanova (Qırğızıstan), İlham Nəcəfov (Azərbaycan)
  1. Kadır Verim, Türkiyə. Iklik ve Eqit: Anadolu'nun yox olma riski altındakı simli musiqi alətləri
  2. Fikret Karakaya, Türkiyə. Osmanlı dövrünün unudulmuş musiqi alətləri, onların bərpası və təkmilləşməsi
Bölmə 10. Yeni yanaşma və qiymətləndirmə
Bölmə sədrləri : Songül Karahasanoğlu (Türkiyə), Məcnun Kərim (Azərbaycan)
  1. Kamilə Dadaşzadə, Azərbaycan. Saz pərdələrinin adlarının semantik yozumuna dair
  2. İmina Əliyeva, Azərbaycan. Ənənəvi Azərbaycan musiqisinin not redaktorları və autentik not yazıları
  3. Cayır Kadır, Türkiyə. Çankiri yaran meclisinde bağlamanin rolü
  4. Gültekin Şener, Türkiyə. Türk rəqs təranələri və musiqi alətləri
  5. Şamil Hacıyev, Azərbaycan. Tar, ud və çoğur musiqi alətlərinin səsdüzümlərinin araşdırılması




Simpoziumun mədəni proqramına aşağıdakılar daxildir:
Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin Qədim musiqi alətləri ansamblının çıxışı. Bədii rəhbər - Məcnun Kərim
IV Rostropoviç Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində simfonik konsert. Ü.Hacibəyli adına Dövlət Simfonik Orkestri, bədii rəhbər və dirijor – Rauf Abdullayev
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən verilən ziyafət.
Türksoy tərəfindən nəşr edilmiş böyük türkmən şairi Mahdumqulu Firakinin “Seçilmiş əsərləri” kitabının təqdimatı. Azərbaycan dilinə tərcümə edən - Ramiz Əsgər
Türksoyun baş katibi Düsen Kaseinov adından ziyafət






Video
- Niyazinin mənzil-muzeyinin açılışı
- Azərbaycan Respublikasının
  Mədəniyyəti və Turizm Naziri
  Ə. M. Qarayevin çıxışı

- Qədim Musiqi Alətləri Ansamblının
  10 illik yubileyi





UNESCO-nun Moskvadakı bürosu
 
sayt “Digital Age” şirkəti tərəfindən hazırlanmışdır
« Digital Age »


Veb-sayt UNESCO-nun Moskvadakı bürosunun dəstəyi ilə yaradılmışdır

Bu veb-saytda yerləşdirilmiş məlumat və materiallar UNESCO-nun baxışını mütləq şəkildə əks etdirməyə bilər.
Təqdim olunmuş məlumata görə məsuliyyət müəlliflərin üzərinə düşür.